تشریفات مشهد

محراب مسجد پررنگ ترین آرم معماری اسلامی تشریفات مشهد میباشد که قبله را نشانه میدهد. تشکیل داد محراب حائز اهمیت نمادین و فیزیکی در معماری اسلامی میباشد. در مسجدها، در کناره قبله مسجد جای دارد و نحوه قرار دریافت کردن طرح محراب، جهت قبله را در باطن مسجد معین می نماید.

محراب (mihrab) تحت عنوان یکی عنصرها اساسی در معماری داخلی مسجد میباشد که به طور تاق قوسی در دیوار سمت قبله مشهود است. براساس نوشته های متن‌ها، مهمترین و مقدس ترین جای مسجد شمرده میشود، و دارنده حرمت بالایی میباشد. بدون‌شک این التفات و حرمت استدلال خاصی داشته و شاید به کارکرد آن در ساختمان مساجد گشوده می شود.

خوب میباشد در این مکان از شالوده و جهت دیگری حرف بگوییم، می‌خواهیم بدانیم مضمون‌ محراب چیست؟ بایستی اظهار‌کرد: طرح محراب بر تاثیر آلرژی و دقت سازه به یک نقطه حقیقی و واقعی و پر‌نور پدید می‌آید. این اعتنا، هرچند بیشتر در مساجد اسلامی و بقیه اماکن مذهبی به چشم می‌خورد، در یه خرده زمان ها در بناهای دیگر نیز مشاهده میشود. این نقطه حقیقی و پر‌نور به عبارتی کعبه، قبله گاه مسلمين و منزل خداوند در زمین میباشد. جایی که نمازهای یومیه به سویش خوانده میشود و در معاش و مرگ مسلمانها آیتم اعتنا قرار می‌گیرد.

و محراب مسجد که ذمه دار انتخاب جهت قبله در فضای مسجد میباشد. عزیزترین مطهرترین و مقدس ترین مکان مسجد به حساب آورده می شود و مدام بیشترین دقت معماران و دیگر هنرمندان را به خویش معطوف داشته میباشد.

تا بدان جا که زادگاه مدل های تزئیناتی گشته میباشد. نقطه اتصال سازه با منزل خداوند و راس فقیه قلمداد می‌گردد. در شکل، به صورت دروازه ای میباشد که در متداول ترین حالات یک طاق نماست. مخصوصا در مساجد به نحوی قرار می‌گیرند که پایه قبله از بین آن‌ها می گذرد و بر کاغذ آن ها عمود میشود.

وقتی که بنایی خاصی به سوی کعبه روی می گرداند از آنچه او‌را اشراف کرده تمایز پیدا می نماید و تشخص مییابد و به خلال تاثیر اتصال به آن قبله گاه معنوی شريف، مطهر، و مقدس میگردد.

از دید تاریخ معماری اولی مسجد، ایوان خانه تشریفات مشهد رسول بود. این مسجد با پلانی مستطیلی، سوای سقف ساخته شد. در‌پی به انگیزه وجود آفتاب سوزان در ایالات متحده عربی به امداد تنه درختان رطب، در نصیب رو به قبله تراس، سایبانی برای اقامه نماز تولید کردند. با بیشتر شدن تعداد نمازگزاران این فضای سایه دار را توسعه و گسترش دادند. این فرمان به آسانی اعمال شد تنها چندین به تنه درخنان اضافه کردند و روی آن ها را با برگ های نخل پوشاندند. نقش اصلی ابن سایبان در راحتی و آسایش نمازگزاران سبب ساز شد این دور و بر که بعد ها با اسم شبستان شناخته خواهد شد جزء مهم کالبد معماری مساجد شود.

مهم ترین خصوصیت این عنصر معماری مسجد این بود که به راحتی و در جهات گوناگون قابل توسعه و گسترش بود و هرگاه به گسترش بیشتر مسجد نیاز بود. این عمل فقط با اضافه کردن تعدادی دهانه ایفا می گرفت. با توسعه و گسترش اسلام به مملکت های دیگر مسجد نبی درمدینه تحت عنوان الگو تشکیل داد مساجد قرار گرفت. و از‌آنجا‌که کالبد اساسی آن فضای شبستان بود، الگویی به اسم شبستانی در معماری مساجد پدیدآمد و بین معماران مسلمان اشاعه یافت. طرح کلی مساجد شبستانی عبارتند از: یک ایوان مستطیلی و مرکزی که با شبستان ها از چهار طرف تسلط گردیده‌است. کشیدگی ایوان به صورت معمول در راستای قبله میباشد.

هرمورد از شبستان ها سالن مسقف بزرگی میباشد، که توشه سقف آن بوسیله ردیف های متفاوت به زمین انتقال می یابد. در هر مورد از آن‌ها انبوهی از ردیف ها وجود داراست، که در یک کانال منظم هندسی با مسافت های ظریف از یکدیگر قرار گرفته اند. شبستانی که رو به قبله جای دارد معمولاً عمق بیشتری نسبت به سایر داراست و از التفات بیشتری شامل است.

مخلوط گنبدخانه و تراس رو به در میان سرا که درین مساجد به چشم می خورد را می اقتدار در ساختمان های قبل از اسلام نیز یافت. به ویژه در برخی آتشکده ها که شماری از آن‌ها به دست جدید مسلمان‌ها به مسجد تبدیل شد. آن گاه در سده چهارم و پنجم برخی از مساجد شبستانی را بدین سر مشق تبدیل کردند، مانند مسجد جامع اصفهان و اردستان.

درباره ی نهاد اول مسجد جامع اصفهان دعوا های متعددی مطرح شـده اسـت. برخی پیشینه آن را به عصر ساسانی می‌رسانند و معتقدند که مسجد نخستین در محلی که پیش از آن آتشکده بوده ، بر پا شـده اسـت. مثلا این اشخاص حاج میرزاحسن خان جابر انصاری میباشد. او دراین مورد ی گوید مسجدجامع عتیق در فارس آتشکده بوده میباشد و اعراب ان را مسجد نمودند.

این مسجد تا قبل از اینً آتشکده یا این که محل پرستش بود. هلاکوی مغول در قرن هفتم قمری به قتل و غارت ساکنان شهر پرداخت و آن را به طور نصفه ویران درآورد. می بایست اعلام‌کرد: مسجد نخستین با هیبت شبستانی، دارنده صحن مرکزی ( دربین سرا )، شبستان های ردیف دار در چهار سـمت تراس، دیوار خشتی محصورکننده و سردر بود.

در سده های آجل مساجد اکثری را با این سر مشق ساختند که مثال بسیار مدبرانه و خوب آن مسجد جامع اصفهان میباشد که به طرز اصفهانی ساخته شد. در سده پنجم و ششم مساجد مهمی ساخته شد که کلیه دارنده اتاق گنبددار و حیاط بودند. به این ترتیب بیان‌کننده تعبیروتفسیر آخری شبستان مسجد اهل ایران میباشد که از معماری مذهبی و کاخ های ساسانیان برای هدف ها و مقاصدی نو به کارگیری پیروزی.

تراس شبستان مسجد به روی حیاطی با یک حیاط در راءس هر پایه که از نظم خاص و رواق های بدور ایوان خارج می زد گشوده می‌گردد. با اینکه تأکید در نمای داخلی اثبات بود نمای فرنگی برعکس آن ، شکلی بسیار معمولی و معمولی داشت. اما ناگفته نماند که درگاه ایوانها از این قاعده مستثنا بودنـد.

امامزاده یحیی اسم بقاع ابوالقاسم عزالدین یحیی تشریفات مشهد میباشد که در کوچه‌ای به همین اسم در خیابان ری، نرسیده به خیابان شهید مصطفی خمینی در یکی محله ها سابق شهر طهران که سابقا به آن عود لاجان گفته میشد واقع شده است.

نسبت ابوالقاسم عزالدین یحیی که از نقبای شهرهای قم و ری بوده‌میباشد به سجاد میرسد و گفته می شود اخوی اوست.
این سازه دارنده صحن کلان، مسجد، حیاط، رواق، بارگاه، بقاع آیینه کاری، سرداب، گنبد کاشی مخروطی صورت و سقاخانه‌میباشد. دیرین‌ترین تاثیر منقول این بقاع تاریخی که ساختمان مهم بنای آن نیز به عصر مغول نسبت داده می‌گردد، صندوق چوبی روی مرقد میباشد که دارنده تاریخ ۸۹۵ ه‌میباشد. در زمینه‌ی اسم و نسب امامزاده یحیی اینگونه درج شده:

این بزرگوار با ۱۵ واسطه به امام چهارم میرسد و بعداز بابا نقابت طالبیه ری، قم و آمل را به ذمه داشته و به سال ۵۹۲ ه ق به دست علاءالدین تکش خوارزمشاه به شهیدشدن رسیده‌میباشد.

بنای کهن این حرم دربرگیرنده ساختمان بلند خشتی هشت ضلعی وابسته به قرن هفتم هجری میباشد که مانند ابنیه دیگر بعد از ظهر مغول، یک گنبد آجری ۱۲ ضلعی هرمی صورت بر بالای آن قرار داشت. در قول قاجاریه هم دور و اطراف این ساختمان بلند را با کاشیهای هفت رنگ مزین ساخته بودند. فعلا در محل ساختمان بلند خشتی و گذشته، مقبره هشت ضلعی کنونی تشکیل شده‌میباشد.

بر روی در سابق بقاع که چندان تعالی نبوده، در دو کتیبه خرد به خط ثلث نوشته‌اند: بانی مقبره خشتی قدیم فردی به اسم قرابشاره بوده و معمار آن، دیو حسن اسم داشته‌میباشد.

صندوق منبت عتیقه امامزاده یحیی چنان که در کتیبه آن اشاره گردیده به امر ملکشاه غازی در سال ۸۹۵ ه ق بوسیله دو اخوی به اسم‌های معلم حسین و مدرس محمد لواسانی تشکیل شده‌میباشد.

در سالهای اخیر فعالیتهای عمرانی اکثری در بقاع امامزاده یحیی ایفا پذیرفته که خلال مراقبت و محافظت اثرها قبل، فضای محیط بقعه پیشرفته‌میباشد.

در جانب باختري گنبد منزل آرامگاه، مسجدي تشریفات مشهد با يك ايوان آجري بلند به پهنا 18 متر و يك قوس تيزه‌دار در میانه جای دارد.
بر روي جرزهاي پهن ايوان روي هم در پنج طبقه، پنج طاق نما ايجاد شد‌ه‌است.
در امتداد سکو مستطيل شكل كتيبه بالاي سردر، دو فریم مربع نيزبربالاي آخرين طاق نما جاسازي گردیده‌است.
در ايوان مزار و مسجد قطب الدین حیدر، كتيبه‌اي سنگي به خط « محمد يوسف الحسيني » وجود دارااست. براساس اين كتيبه، مسجد سابق الذکر در سال 1045 هـ.ق. و در طی سلطان عباس نخستین نيز تجدید بنا شد‌ه‌است.
در اين دسته، آبگینه‌منزل زيبايي قراردارد كه به شدت لطمه ديده میباشد.
صحن كوچك مزار و مسجد قطب الدین حیدر داراي یک سری حجره دو طبقه میباشد.
مزار و مسجد قطب الدین حیدر دربرگیرنده ایوانی مرتفع، ورودی و محوطه پایین گنبد میباشد که فضایی به طور گنبد منزل با حجم حدود 100 متر صورت گرفته که صورت نقشه آن در نمای فرنگی به صورت چلیپایی میباشد.
بنای اول مزار قطب الدین، چهارضلعی بود و سقفی گنبدی و دوپوسته داشت.
از هر طرف این سازه ایوانی به طرف خارج ساخته بودند.
در زمان صفویان قسمت‌های جدیدی به‌این سازه افزودند و بنای نخستین تغییر تحول کرد. ساختمانی را در شرق آرامگاه ساختند. در طرف غرب این آرامگاه هم مسجدی را میبینید که قدمتش به زمان پاد شاه عباس نخستین صفوی می رسد.
در‌این عصر تراس شمال را کامل شدن‌خیس کردند و به صورت مدرن‌اش درآمد.
بلندای حیاط ورودی آرامگاه درین سازه اعتنا هر توریسم را به خودش جلب می‌نماید.
ازاره حیاط را با سنگ‌های مرمر تزیین کرده‌اند.
سقف نصفه‌گنبدی و تیز تراس هم تماشایی میباشد که آن را از متاع گچ ساخته‌اند.
قانونی‌بندی‌های پرورش علامت از معمارهای اصیل اهل ایران داراست
معماری اسلامی حیاط مسجد هم دیده‌نواز میباشد.
دیوار مزار و مسجد قطب الدین حیدر با خشت پوشانده‌ شد‌ه‌است.
حجره‌ها و طاق‌های کوچکی در طبقه‌های بالایی تراس مسجد به چشم می خورد.
تراس پشتی صرفا نصیب باقیمانده از بنای نخستین آرامگاه میباشد.
در قبلی آبگینه‌منزل‌ زیبایی درین آرامگاه بود که متأسفانه صرفا می‌گردد بنایی تخریب‌گردیده از آن را رویت کرد
در نصیب دیگر مزار و مسجد قطب الدین حیدر کاروانسرایی میباشد وابسته به زمان قاجار که هر دو بناهای مذکور (مسجد و کاروانسرا) سالها بعداز ایجاد کرد مزار قطب الدین حیدر درست شده و عامل این بسط می‌دانی، خیل‌عظیم زائران ومشتاقان این عارف بوده میباشد.

امامزاده شاهزاده حسین نظام آباد در مجاورت تشریفات مشهد روستای نظام‌آباد در ۳۵ کیلومتری شمال شهر اراک و در پهنا جغرافیایی ۳۴درجه و یاتزده دقیقه و ۵۰درجه ارتفاع جغرافیایی قرار گرفته میباشد.این سازه مدفن یک کدام از نوادگان امام موسی کاظم (ع) میباشد و در حدود۴۰کیلومتری شمال اراک و در کنار جاده آسفالت فعلی، در کنار تپه باستانی احمدآباد جای دارد که سازه به گفته قدیمیان روستا ساختمانی ۷ طبقه بوده میباشد که یکی‌از مرکز ها حکومتی سلسله‌های گذشته بوده (که تا به حالا یک سری توشه گزینه نماید و کاو سودجویان قرار گرفته میباشد) و در شرق روستای نظام‌آباد واقع می باشد.

این جای مقدس دارنده سه تراس بلندمرتبه، یک حسینیه و گنبدخانه‌های دو فایل بر فراز قسمت مهم میباشد که طول هر مورد از گنبدها ۱۱ متر و قطر آن‌ها ۵/۶ و ۵/۷متر میباشد.مقبره اساسی ۸ضلع دارااست، و مشتمل بر دو پوشش آجری از خارج و طاق ضربی گچی از درون می باشد. پوشش بیرونی ۱۲رکن تاسیس شده که بنای مهم مرتبط با زمان پیش از صفویه و زمان ایلخانی میباشد. بنای اساسی استوانه‌ای صورت بوده و دو دیواره می باشد که اواسط دو دیوار پوک و توخالی میباشد.

قسمت مهم، کهن‌ترین بخش سازه را تشکیل میدهد و فی مابین آجرها کاشی نیلی رنگ‌کاری گردیده بر زیبایی آن افزوده و تزیینات آن با کاشی از نوع معرق میباشد. گنبد مهم و ساق آن و همینطور نمای حیاط‌ها و فضا گنبد در هم اکنون تخریب بود که در سال ۱۳۷۴ه.ش بوسیله سازمان ارثیه فرهنگی استان مرکزی نوسازی و نوسازی گردیده است. درب چوبی در فضای ورودی به گنبد اساسی نصب گردیده که حائز اهمیت و بها بسیار بالایی میباشد و با وجود طرح‌های گره‌کاری گردیده، میان آن اسم خجسته امام علی (ع) حک گردیده است.

با اعتنا به تندرست نوع چوب آن هنوز معلوم وجود ندارد که محصول آن از کدام نوع چوب میباشد.وجود محراب خوشگل در گنبد مهم، ذوق وسلیقه هنری را از دید گچ‌بری به ثابت میرساند. نگارگری داخل سقف مرتبط با زمان صفویه میباشد که تجدید بنا گردیده است. الحاقات جناح شرقی و شمالی و جنوبی و تراس‌ها جزو اساسی سازه نبوده و در عصر‌های آن گاه افزوده شده است. اثرها باقیمانده در راز درب جناح جنوبی سال تشکیل داد سازه و اسم بانی را علامت می دهد که متاسفانه قسمتی از کاشی‌های میانی آن به گذر زمان فرصت ریخته و از دربین رفته میباشد.

کارشناسان متشخص به جا مانده فرهنگی استان مرکزی با دقت به نوع معماری و سال ایجاد کرد الحاقات، احتمال میدهند که ساخت و ساز تراس‌های پس از مهاجرت ناصرالدین‌سلطان به عتبات و به امر وی بوده میباشد. بیشترین مصالح سازه خشت کهن، خاک،گچ و کمی هم سنگ و چوب جهت کلاف‌کشی میباشد، که نقل می‌نمایند به امر بانی سازه در اطراف حرم، کوره آجرپزی دایر بوده که اثراتی از آن باقی نمانده میباشد. الحاقات و حیاط‌ها مرتبط با عصر قاجار میباشد. در تراس شرقی و رمز درب آن که با کاشی خشتی تزیین، یادگاری از محمود یا این که محمد رجب که بیان کننده معمار بوده به طور کتیبه جان دار میباشد.

آبگینه دربین تراس
آبگینه گرانقدر فی مابین ایوان امامزاده باتقوا از سایر تشریفات مشهد بنا‌های سابق این بناست. قبل از مرمت امامزاده، این جای دو ایوان داشت که در تراس گران قدر‌خیس آبگینه قرار گرفته بود. آب این آبگینه از قنات راز پل تجریش تأمین می شد و پس از آبگینه به سمت گلشن‌های تجریش می رفت. این قنات نیز مانند بخش اعظمی از قنات‌های طهران در سال‌های اخیر کم آب گردیده‌است. در کنار آبگینه نیز پاشویه و وضوخانه قرار داشت و زائران می‌توانستند در‌این بخش وضو بگیرند، آبی رنگ به دست و روی خویش بزنند و خستگی منش را از بدن به در نمایند. فعلا آبگینه مرمت شد‌ه‌است و در حوالی آن وضوخانه برای آقایان و شیرهای آب‌آشامیدنی قراردارد.

بقعه شهدای گمنام، شهدای هسته‌ای، یکسری نفر از قربانیان اتفاق هواپیمای اکوراینی و شهید فخری زاده در اواسط ایوان جلویی امامزاده با تقوا قرار گرفته میباشد. زائران هنگام زیارت امام زاده با تقوا از بقاع شهدا بازدید می‌نمایند و برای آن ها فاتحه میخوانند.

محوطه زیارتی اساسی
در امامزاده باتقوا طهران دو رواق برای زیارت خانم‌ها و دو رواق برای زیارت آقایان جای‌دارد که کلیه آنها در سال‌های پیشین آیینه‌کاری گردیده‌اند.درب‌های دربین مجموع رواق‌ها و محوطه به دست هنرمندان معاصر منبت‌کاری گردیده است. حرم امامزاده در بالا فضایی ۶ در ۶.۵ متری بود ولی فعلا حدود ۵۰ متر مساحت دارااست. بقاع دیرین‌ترین بنا بنای امامزاده محسوب میشود. بارگاه این ضریح نیز با به کار گیری از نقره و چوب و به صورت مشبک تاسیس شده است.

در مجلس ترحیم معمولا از مداح و سخنران برای زنده نگه داشتن تشریفات مشهد خیال عزیز از دست رفته و وقار جا ماندگان دعوت می‌نمایند. تلاش کنید که‌این اشخاص را با پرس و جو و بازرسی پیدا نمایید. سخنران معمولا تلاش می‌نماید به کوتاهی قدمت آدم و فقیه بعداز مرگ اشاره نماید. مداح هم با یادآوری واقعه دشت کربلا سعی در تسکین قلب های خانواده متوفا داراست. معمولا در گه گاه به مکان مداح از دسته نی و دف نوازی در مجلس ترحیم دعوت می‌نمایند. معمولا همدم با کار این تیم اشعار عرفانی از حضرت مولانا را خوانده میگردد و فضای مجلس را عرفانی و عمیق می‌نمایند.

آگهی زمان و جای مجلس ترحیم به دوستان و آشنایان
معمولا در پایان خاکسپاری و خاکسپاری، با بلندگو به اشخاص حاضر، مجال و جای مجلس سوم و یا این که مجلس هفتم متوفا را اعلام می‌نمایند. عمل دیگری که برای آگهی مراسم ختم جاری ساختن میدهند، چاپ اعلامیه و چسباندن آن به دیوار ها و محل های مالامال رفت و آمد میباشد. به تازگی مرسوم گردیده که با کارت دعوت های منحصر مراسم عزا، مهمانان را به صورت منحصر به فرد دعوت می‌نمایند. همینطور توسط تلفن و بقیه وسایل ارتباطی مجلس ترحیم را به اگاهی افرادی که مستقر شهر های دیگر می‌باشند میرسانند.

هماهنگی ها با مسئولان جای برگزاری مراسم ختم
توصیه می شود که خانواده های برگزارکننده مراسم ختم شماره تلفن همراه مسئولان جای برگزاری ختم را مسلما داشته باشند. هماهنگی های پیشین و تعامل کردن با این اشخاص سبب ساز می‌شود مراسم نادر و کسری نداشته باشد. در شکل دست فقط بودن میتوانید از مسئولان مسجد و یا این که سالن یاری بگیرید. به عنوان مثال این اشخاص می‌توانند به شما در توزیع پک پذیرایی و میوه ختم امداد نمایند. همینطور این اشخاص به جهت داشتن تجربیات فراوان در برگزاری مجالس ترحیم، می‌توانند در بخش اعظمی از کارها راهنمای شما باشند.در مراسم ختم معمولا حاضران با لباسی مشکی کمپانی می‌نمایند و یا این که دستکم لباس های تیره برای همدردی با خانواده های عزادار بر بدن می‌نمایند. مهمانان در بدو ورود به مراسم ختم به بستگان سکو یک شخص مرحوم گردیده، تسلیت می‌گویند
مزایای برگزاری مراسم عروسی به وسیله تشریفات مجالس

درباره اول مسجدی که در قزوین سازه گردیده‌است، هیچ عقیده ای تشریفات مشهد وجـود نـدارد، چون بعد از گرویدن عموم قزوین به اسلام، معلوم وجود ندارد که آیا آنان برای گزاردن نمـاز، عبادتگاهی ساختند و یا این که نماز را در محل آتشکده به مکان می آوردند؟ بنابر احادیث، اول مسجد در قزوین در حین خلافت قدمت بن عبدالعزیز، خلیفه اموی، در محل مقصوره جامع عظیم کنونی که آتشکده بود، سازه گردیده است.

مسجد جامع قزوین در سال ۱۱۰۶ شروع و در سال ۱۱۱۵بـه نقطه پايان رسید. مسجد در ایـن مجال بنایی به جز شبستان گنبد نداشت. این مقاله از معماری بخش هـای مجـاور و کتیبه هایی که در آنجا مشهود است نیز مشخص و معلوم میباشد. ابعاد در سال ۱۶۵۸ تا ۱۰۶۹ به فرمان فرمان روا عباس دوم، تراس بزرگی در بخش شمالی شبستان خمارتاش احـداث شـد که مسجد را به صحن ایوان مرتبط می سازد
معماری مسجد جامع قزوین
گنبد باشکوه، مناره های مجلـل، ایـوان هـای بلند، گـچ بـری هـای بی بدیل و ساختار آن نشانگر شایسته ترین مدل معماری اسلامی و هنرمنـدی عـصر سلجوقی و صفوی میباشد.
درها و سردرهای مسجد جامع قزوین در سده هفتم ه.ق درهای زیادی داشت، البته بعداز حمله مغول، تا عصر صفویه از اوضاع مسجد و درهای آن اگاهی صحت در چنگ وجود ندارد.
مسجد جامع قزوین در مشرق دارنده دو در داخل هم و در شمال غرب درب دیگری دارااست.
درب شرقی که مقابل خیابان شهدا واقع گردیده است، سردری باشکوه و مجلل داراست که مؤسس آن ناشناخته میباشد، چون کتیبه آن ریخته گردیده و تنها یک سطر آن باقیمانده میباشد که خوانده میشود«برکاری کیخسرو غلام خاصه شریفه، به اتمام رسید.»
تراس مسجد به صورت مربع مستطیل، درازای آن از شرق به غرب بوده و مساحت آن متجاوز از چهار هزار متر میباشد.
در چهار جهت ایوان مسجد جامع قزوین ، چهار تراس مرتفـع قـرار داراست

رنگ در کاشی کاری مسجد نصیرالملک یکی‌از تزئیناتی تشریفات مشهد که به وفور در مسجد نصیرالملک شیراز تاسیس شده است، کاشی کاری میباشد. در مسجد نصیرالملک شیراز، کاشی سنتی مانند یک بوم نگارگری میباشد که عرصه نقش اندازی هنرمندان قرار گرفته میباشد و روی آن انـواع نقـوش گیاهی، هندسی و مناظر معماری نگارگری گردیده‌است
به نظر رشته تشکیل داد، کاشی کاری سازه مشتمل بر کاشی هفت رنگ، معـرق، معقلی (ترکیـب أجـر و کاشی) میباشد.
پالت رنگی کاشـی کـاری مسجد نصیرالملک تنـوع رنگ اکثری دارااست و رنگهای گرم بیشتر قابل مشاهده میباشد.
در تزئینات کاشی کاری مسجد نصیرالملک شیراز شهامت و شجاعت و نوعی راحتی در اجرای اثرها به چشم میخورد. هنرمند با نترسی بسیار از رنگ و هیبت و ارکان نو وارد در جهت ساخت بدعت و ابتکار در کاشـی کـاری بهـره میباشد.
عنایت جزء بر مجموع در نقوش منفـرد كـاملاً مشاهده میشود. در ادغام بندی گونه های و رنگ ها اگرچه هنرمنـدان نـیـم نـگـاهی بـه سـنت داشته اند ولی در کل اعتنا بدون شوخی به سـنـت هـای تصویری اصــل خـود نکرده اند. در قبال تلاش برای ابتکار بیشتر از عشق و علاقه به سنت یا این که رعایت آن مشاهده می شود.
کاشی کاری مسجد نصیرالملک رنگ تنوع اکثری دارااست و غالباً رنگ های گرم قابل مشاهده میباشد. از بارزترین رنگ هایی که در‌این مسجد مشاهده میشود، رنگ صورتی یا این که به عبارتی گل سرخ میباشد که آن را بـه نـام مسجد صورتی شهره نموده است. بعد رنگهای گرم و براق به ویژه زرد رنگ به شـدت دارنده درخشندگی میباشد.
بقیه رنگ های مشکی، آبی‌رنگ لاجوردی، آبی رنگ فیروزه ای و سبز نیلی در اینجا وجـود داراست. از کاشـی هـای به رنگ مشکی و سفیدرنگ عمدتاً برای تولید قضیه درون فریم استعمال شـده میباشد.
بدین نحو که با قضیه مشکی خط سپید و با موضوع سپید خـط مشکی به دلیل کتابت اشعار و آیه ها قرآن مصرف شده میباشد و نوعی تضاد و مغایرت را پدید می‌آورد که موجب بهتـر خـوانـده شـدن نـقـوش مـی شـود. کتیبه های کاشی کاری نشانه‌ها قرآنی مسجد نصیرالملک در نمـای خـارجی سازه و در دو ستون در نمای فوقانی و میانی سازه ایجـاد و نگاشـته شـده که به طور نواری آبی‌رنگ جناح فرنگی سازه را مزین کرده اند.

مسجد نصیرالملک یکی‌از مساجد سابق شیراز است.این مسجد خوشگل به حیث جغرافیایی در حوالی فرمان روا لامپ و در کوچه نصیر الملک میباشد.

مغایر مسجد روحانی لطف الله اصفهان که رنگهای برنده در آن، آبی‌رنگ و کرم میباشند، مسجد نصیرالملک شیراز ، به مسجد صورتی دارای اسم و رسم میباشد به این دلیل‌که از این رنگ به کار گیری اکثری در کاشی های داخلی مسجد شد‌ه‌است. هرچند با وجود تنوع رنگ بسیار، بی انصافی میباشد که فقط از این رنگ حافظه خواهد شد. شیشه های رنگی در ساختار مسجد، ضمن مسجدالاقصی و مسجد کبود استانبول، در‌این سازه نیز لطف خاصی به سازه داده اند. کم بودن اینگونه معماری سنتی ای، بر قیمت زیبایی این مسجد می‌افزاید.

امامزاده ابراهیم(ع) یکی‌از مقبره متبرکه شهرستان تشریفات مشهد سمیرم میباشد که در شهر سمیرم واقع گردیده‌است. بنای امامزاده ابراهیم(ع) تا سال ۱۳۵۷با مصالح آجر و گل بوده میباشد، ولی با کوشش و یاری هم محلی و خیرین و ادارة اوقاف شهرستان سمیرم، بنای جدیدی برای امامزاده ابراهیم(ع) ساخته شد. گلستان شهدای شهر سمیرم نیز در مجاورت امامزاده ابراهیم(ع) واقع گردیده است.مساحت صحن فعلی امامزاده ۱۰۰ متر و مساحت تحت بنای بقاع ۵۰۰ متر مربع میباشد. گنبدی دو پوش که طول آن از کف به ۱۴ متر میرسد و ضریحی چوبین به بعد ها ۳×۲ روی سنگ مزار امامزاده شریف جای دارد. تزئینات باطن بقاع نیز به طور نگارگری به مدل صفویه و آینه کاری و گچ بری آن قشنگ و هنرمندانه میباشد. در ماه‌ها و مناسبت‌های متعدد سال، امامزاده ابراهیم(ع)سمیرم، میعادگاه عموم شهرستان سمیرم میباشد که از نقاط متفاوت این شهرستان برای سوگواری و برگزاری جشن و پایکوبی‌های تولد ائمه معصومین(ع) در این جا تجمع می‌نمایند.

امامزاده ابراهیم دارای اسم و رسم به پادشاه ابراهیم از بزرگان سادات حسینی در قرن سوم هجری قمری و از اولیه مهاجران این قوم و قبیله به اصفهان است که نسبت وی با ۴ واسطه به امام زین العابدین (ع) برمی خواهد شد. امامزاده فرمان روا ابراهیم سمیرم را نگین شهرستان دانست.
یکی‌از قطب‌های توریسم استان اصفهان که در زمره بلندترین شهر‌های کشور‌ایران قرار گرفته با اسم سمیرم شناخته می گردد. این شهر با ارتفاعی بالغ بر ۲٬۴۶۰ متر از سطح دریا در جنوب استان اصفهان قرار گرفته و قدمتش به ۷۰۰ سال پیش از به دنیاآمدن مسیح و زمان شهرنشینی در آن به عصر هخامنشیان برمی‌شود، چون مزرعه‌ای به اسم کوره در جنوب سمیرم قرار گرفته میباشد که در حال حاضر خرابه‌هایی از منزل‌ها و حتی خزینه در آن ارثیه‌میباشد. وجود خزینه یکی‌از شاخص‌های شناخته شهر در زمان پیش از اسلام بود. شهرستان سمیرم دارنده ۱۳۸ مسجد، ۸۶ موقوفه متصرفی و غیر متصرفی، ۴۰ حسینیه، مهدیه، دارالقرآن، دارالعلم و توکل، ۱۰ امامزاده و پنج بقعه میباشد.
هخامنشیان به شهر، کوره می‌گفتند و از جاذبه‌های توریسم شهر سمیرم می‌قدرت به آبشار آب‌ملخ، روستای خینه، آبشار سمیرم، دریاچه حایل حنا، غار یخ، کوه دالانِ ونک، بند قره قاچ، غار دنگزلو، آبشار پی دنی، آبشار خفر، غار چهل‌ردیف، کتیبه‌های ناخوانا در غار اشکفت رمز، مسجد جامع شهر سمیرم، گرایش‌های سنگی، مسجد و خزینه خانعلی، امام زاده ابراهیم، تقرچه و امام زاده زید بن علی اشاره نمود.